Groene gebouwen en woningen. We doen steeds beter ons best in Nederland. Maar de energietransitie krijgt pas echt vleugels als we complete gebieden verduurzamen. Voor nieuwbouw geldt de verplichting dat gebouwen bijna energieneutraal (BENG) moeten zijn. Een warmtenet kan daar substantieel aan bijdragen. Het innovatieve geothermische warmtenet van Mijnwater om warmte en koude uit te wisselen, is niet alleen beloond met de zogeheten Verklaring Energiebesparende Maatregelen op Gebiedsniveau (EMG), maar behaalt ook nog eens de allerbeste scores van Nederland.
Maar als we die oude mijngangen nu eens benutten voor geothermische energie? Dat duurzame idee vatte al ver voor het Klimaatakkoord post in Limburg. Mijnwater is het innovatieve circulaire netwerk met de oude mijnschachten als nieuw duurzaam hart. Heerlen had in 2008 de mondiale primeur als eerste afnemer van mijnwaterenergie. Deze infrastructuur groeide door de jaren uit tot een omvangrijk uitwisselingsnetwerk met verschillende bronnen waarin de rol van de mijnen veranderde van bron naar buffer.
Woningen, winkels en kantoren kunnen in afgesloten segmenten warmte en koude uitwisselen. Een volledig vraag gestuurd systeem en het eerste warmte- en koude netwerk van de vijfde generatie. Ideale eigenschappen voor de ‘jury’ van de EMG-verklaring. ’Hoeveel fossiele brandstoffen gebruik je? Hoeveel hernieuwbare energie? En wat is je CO2-uitstoot? Dat zijn drie belangrijke criteria’, vertelt Martijn Wenmeckers die Strategisch Netwerkverantwoordelijk is bij Mijnwater. ‘Ons systeem is gebaseerd op hergebruik van restwarmte en restkoude. We blazen de warmte en koude dus zeker niet zomaar de lucht in, maar hergebruiken deze weer in de gebouwde omgeving.’
Een uitstekende uitslag. ‘Natuurlijk zijn we trots, maar er is altijd ruimte voor verdere verbetering en verduurzaming’, benadrukt Martijn. ‘Door het netwerk anders op te zetten, daar waar nodig te verzwaren en op elk niveau zoveel mogelijk te bufferen, verbeteren onze prestaties die nodig zijn voor de verklaring nog meer. Bovendien heeft het door de complexiteit van ons systeem moeite gekost om het volgens de bestaande methodes te beoordelen. En dus ook tijd om de verklaring te verkrijgen. Door concessies is in werkelijkheid de energieprestatie van het uitwisselingsnetwerk nog veel beter.’
Onze klanten varen er wel bij. Maar er zijn zeker ook nog kansen, denkt Daniel Awater, strategisch business developer bij Enpuls Warmte Infra (onderdeel van Enexis en aandeelhouder van Mijnwater): ‘Denk aan wetgeving waarin een duurzaam warmtenet ook doorweegt in de kostprijs. In de huidige situatie geldt voor fossiel en duurzaam nog hetzelfde referentiebedrag.’ Ook Martijn ziet veel potentie: ‘We staan nog maar aan het begin. Dit soort slimme duurzame warmte-infrastructuur heeft de toekomst.’
Enexis Holding N.V. heeft besloten om in 2023 verder te investeren in het warmtenet van Mijnwater in Heerlen met bijna 80 miljoen euro. Ook de Provincie Limburg investeert komende jaren via het Limburgs Energie Fonds (LEF) 40 miljoen euro in het warmtenet van Mijnwater in Heerlen.
Met het ondertekenen van het actieplan ‘versnelling Geothermie’ is vrijdagmiddag het startschot gegeven voor een nieuwe samenwerking om geothermie in Brabant te versnellen. Provincie Noord-Brabant, de gemeente Helmond en Energie Beheer Nederland (EBN) zijn aanjagers van het bijbehorende actieplan. Samen met andere gemeenten en verschillende organisaties, waaronder Enpuls Warmte Infra, gaan zij aan de slag om de ontwikkeling van geothermie in de provincie een impuls te geven.